Choroba Aujeszkyego u świń

Dziennik Ustaw z 2008 r. Nr 64 poz. 397

z dnia 19 marca 2008 r.

(Dz. U. z dnia 18 kwietnia 2008 r.)

Na podstawie art. 57 ust. 7 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o ochronie zdrowia zwierząt oraz zwalczaniu chorób zakaźnych zwierząt (Dz. U. Nr 69, poz. 625, z późn. zm.¹⁾) zarządza się, co następuje:

§ 1. 1. Wprowadza się program zwalczania choroby Aujeszkyego u świń, który jest określony w załączniku do rozporządzenia.

2. Program, o którym mowa w ust. 1, będzie realizowany na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej w latach 2008-2013.

§ 2. Rozporządzenie wchodzi w życie z dniem ogłoszenia.

______

¹⁾ Zmiany wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz. U. z 2005 r. Nr 23, poz. 188 i Nr 33, poz. 289, z 2006 r. Nr 17, poz. 127, Nr 144, poz. 1045 i Nr 249, poz. 1830 oraz z 2007 r. Nr 133, poz. 920.

Państwo członkowskie: Rzeczpospolita Polska

Choroba: Choroba Aujeszkyego u świń

Okres realizacji: 2008 – 2013

Pierwszy przypadek choroby Aujeszkyego w Rzeczypospolitej Polskiej stwierdzono w roku 1958 u zwierząt futerkowych. Rok później po raz pierwszy zarejestrowano tę chorobę u świń.

Badania zmierzające do wykrycia w Rzeczypospolitej Polskiej seroreagentów dla wirusa choroby Aujeszkyego są prowadzone wyrywkowo od połowy lat 60-tych ubiegłego wieku, a systematycznie, ale w ograniczonym zakresie, od 1990 r. przez Zakład Chorób Świń Państwowego Instytutu Weterynaryjnego – Państwowego Instytutu Badawczego w Puławach, zwanego dalej „PIWet – PIB w Puławach”. Wyniki tych badań stanowią istotną wskazówkę dynamiki szerzenia się tej choroby w kraju.

Rozprzestrzenianie się choroby na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej w latach:

1)   1990 – 1998 – przedstawia tabela 1 oraz wykres nr 1;

2)   1999 – 2007 – przedstawia tabela 2 oraz wykres nr 2.

Liczbę ognisk choroby Aujeszkyego zarejestrowanych w poszczególnych województwach w 2007 r. przedstawia tabela nr 3.

Tabela 1. Rozprzestrzenienie się choroby Aujeszkyego na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej w latach 1990-1998.

*    n. b. – nie badano; (-) lub (+) – ujemny lub dodatni wynik badania.

**   liczba dodatnich wyników badań łamana przez liczbę badanych województw.

Tabela 2. Rozprzestrzenianie się choroby Aujeszkyego na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej w latach 1999 – 2007.

*   liczba dodatnich wyników badań łamana przez liczbę badanych województw.

Tabela 3. Liczba ognisk choroby zarejestrowanych w 2007 r. w poszczególnych województwach Rzeczypospolitej Polskiej.

Wykres 1. Rozprzestrzenienie choroby Aujeszkyego na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej w latach 1990 – 1998.

Wykres 2. Rozprzestrzenienie choroby Aujeszkyego na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej w latach 1999 – 2007.

Rzeczpospolita Polska wdrożyła program zwalczania choroby Aujeszkyego u świń w województwie lubuskim, który jest realizowany od 2006 r. Do końca 2007 r. zakończono drugi etap realizacji programu, który polegał na:

1)   badaniu serologicznym świń w stadach potencjalnie wolnych od wirusa choroby Aujeszkyego (drugie pobieranie próbek);

2)   szczepieniu świń w stadach zakażonych i w obszarze zapowietrzonym oraz ubijaniu świń w stadach zakażonych.

Wyniki pierwszego i drugiego etapu programu realizowanego w województwie lubuskim przedstawiają tabele nr 4 i 5.

Tabela 4. Wyniki pierwszego etapu (pierwszego pobierania próbek) programu realizowanego na obszarze województwa lubuskiego

Tabela 5. Wyniki drugiego etapu (drugiego pobierania próbek) programu realizowanego na obszarze województwa lubuskiego

Okres realizacji programu zwalczania choroby Aujeszkyego u świń na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, zwanego dalej „programem”, jest zaplanowany na 5 kolejnych lat kalendarzowych, tj. lata 2008 – 2013. Ze względu na przewidywaną dynamikę zmian w zakresie sytuacji epizootycznej dotyczącej choroby Aujeszkyego u świń program ten będzie przedkładany Komisji Europejskiej w formie corocznych wniosków.

W województwie lubuskim jest kontynuowany program rozpoczęty w 2006 r. na podstawie rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 22 czerwca 2006 r. w sprawie wprowadzenia programu zwalczania choroby Aujeszkyego u świń na obszarze województwa lubuskiego (Dz. U. Nr 109, poz. 751) i realizowany w 2007 r. na podstawie rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 24 sierpnia 2007 r. w sprawie w sprawie wprowadzenia programu zwalczania choroby Aujeszkyego u świń na obszarze województwa lubuskiego w 2007 r. (Dz. U. Nr 156, poz. 1098). Program na obszarze województwa lubuskiego do 2007 r. był finansowany ze środków budżetu państwa. Od 2008 r. wprowadza się program na całym terytorium Rzeczypospolitej Polskiej współfinansowany ze środków Unii Europejskiej.

Na obszarze pozostałych województw Rzeczypospolitej Polskiej w 2008 r. rozpoczyna się realizacja programu.

Celem programu jest uwolnienie terytorium Rzeczypospolitej Polskiej od choroby Aujeszkyego u świń. W odniesieniu do poszczególnych regionów, cel ten może zostać osiągnięty w terminie wcześniejszym niż rok 2013.

Programem są objęte wszystkie stada świń, przy czym w rozumieniu niniejszego programu za świnie uznaje się zwierzęta z rodziny Suidae; z wyjątkiem dzików, które nie są utrzymywane w gospodarstwie.

Na potrzeby niniejszego programu rozróżnia się trzy rodzaje stad świń:

1)   stada zarodowe, za które uważa się stada posiadające knury lub lochy i prosięta ssące, w których prosięta odsadzone od loch są przeznaczone do dalszej hodowli lub chowu;

2)   tuczarnie, za które uważa się stada znajdujące się w gospodarstwach, do których z innych gospodarstw wprowadza się prosięta lub warchlaki przeznaczone do tuczu, a następnie do uboju;

3)   stada o pełnym cyklu produkcji, za które uważa się stada inne niż stada zarodowe i tuczarnie, w szczególności stada posiadające lochy i knury lub lochy oraz potomstwo w różnym wieku produkcyjnym (prosięta, warchlaki, tuczniki).

Program koncentruje się głównie na ocenie i monitoringu sytuacji epizootycznej w stadach posiadających lochy lub knury, czyli w stadach zarodowych oraz w stadach o pełnym cyklu produkcji.

Program jest realizowany zgodnie z zasadą „szczepienie – eliminacja”, czyli na szczepieniu świń w stadach zakażonych oraz w obszarze zapowietrzonym, a następnie badaniu serologicznym świń w tych stadach i uboju zwierząt o dodatnim wyniku tego badania oraz na alternatywnej metodzie likwidacji choroby, czyli na uboju świń w stadach zakażonych, którą stosuje się w przypadku bardzo małej liczby stad zakażonych w powiecie lub niskiej obsady zwierząt w stadach zakażonych na obszarze powiatu oraz w innych przypadkach uzasadnionych epizootycznie i ekonomicznie. Wspomnianą wyżej alternatywną metodą likwidacji choroby w stadzie zakażonym jest:

1)   natychmiastowy ubój świń albo

2)   ubój świń po osiągnięciu masy ubojowej lub ubój loch po ich gospodarczym wykorzystaniu.

O metodzie zwalczania choroby decyduje powiatowy lekarz weterynarii.

Uzyskanie przez stada zarodowe i o pełnym cyklu produkcji statusu urzędowo wolnych jest poprzedzone trzema badaniami serologicznymi próbek krwi, przeprowadzonymi w odstępie od 2 do 6 miesięcy każde. W przypadku gdy wszystkie wyniki badań próbek pobranych w stadzie w pierwszym, drugim i trzecim pobieraniu próbek będą ujemne, to stado takie uzyskuje status stada urzędowo wolnego od wirusa choroby Aujeszkyego.

Uzyskanie przez tuczarnie statusu urzędowo wolnych jest poprzedzone dwoma badaniami serologicznymi próbek krwi, przeprowadzonymi w odstępie od 2 do 6 miesięcy. W przypadku uzyskania wszystkich wyników ujemnych w obu badaniach, tuczarnia uzyskuje status stada urzędowo wolnego od wirusa choroby Aujeszkyego.

Pierwszym etapem realizacji programu w 2008 r. jest wykonanie pierwszego pobierania próbek we wszystkich stadach świń położonych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Po zakończeniu pierwszego etapu programu będzie przeprowadzone drugie pobieranie próbek, którym zostaną objęte stada uznane za potencjalnie wolne od wirusa choroby Aujeszkyego świń – w przypadku stad zarodowych i o pełnym cyklu produkcji – oraz uznane za seronegatywne – w przypadku tuczarni.

W roku 2008 rozpoczęte zostaną również szczepienia świń w stadach zakażonych i w stadach w obszarze zapowietrzonym. Alternatywnie, w stadach zakażonych wykonywany będzie:

1)   natychmiastowy ubój świń albo

2)   ubój świń po osiągnięciu masy ubojowej lub ubój loch po ich gospodarczym wykorzystaniu.

Pogłowie świń na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej jest szacowane na ok. 18,1 milionów sztuk, z czego ok. 1,8 miliona sztuk stanowią zwierzęta reprodukcyjne (lochy, loszki, knury, knurki), a ok. 16,3 miliona sztuk prosięta, warchlaki oraz tuczniki.

Populację świń na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej przedstawia tabela nr 6.

Tabela 6. Populacja świń na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej

Do czynności związanych z realizacją programu zwalczania choroby Aujeszkyego u świń na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, powiatowi lekarze weterynarii mogą wyznaczyć lekarzy weterynarii i inne osoby, o których mowa w art. 16 ust. 1 pkt 1 i 2 ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. o Inspekcji Weterynaryjnej (Dz. U. z 2007 r. Nr 121, poz. 842). Wymienionym osobom odpowiednio, za pobranie próbek krwi od świń do badania laboratoryjnego oraz za podanie świni szczepionki przeciwko chorobie Aujeszkyego albo za wykonanie czynności pomocniczych, po wykonaniu zleconych czynności i przedstawieniu faktury, przysługuje wynagrodzenie, zgodnie z rozporządzeniem Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 2 sierpnia 2004 r. w sprawie warunków i wysokości wynagrodzenia za wykonywanie czynności przez lekarzy weterynarii i inne osoby wyznaczone przez powiatowego lekarza weterynarii (Dz. U. Nr 178, poz. 1837, z późn. zm.).

Za realizację programu na obszarze województwa jest odpowiedzialny wojewódzki lekarz weterynarii.

Realizację programu na obszarze całego kraju nadzoruje Główny Lekarz Weterynarii.

W dniu rozpoczęcia realizacji programu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, z uwagi na nie w pełni rozpoznaną sytuację epizootyczną, wszystkie stada świń uznaje się za stada o nierozpoznanej sytuacji epizootycznej i poddaje się pierwszemu pobieraniu próbek.

Na podstawie wyników badań pierwszego pobierania próbek zostanie określony status epizootyczny wszystkich stad świń.

Pierwsze pobieranie próbek przeprowadza się we wszystkich stadach zarodowych i o pełnym cyklu produkcji znajdujących się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

Celem wykonania pierwszego pobierania próbek jest:

1)   wykrycie seroreagentów w stadach z 95% prawdopodobieństwem, przyjmując, że odsetek świń zakażonych w obiekcie wynosi co najmniej 20%;

2)   określenie stopnia występowania zakażenia wirusem choroby Aujeszkyego wśród loch, knurów i tuczników w stadach zarodowych i o pełnym cyklu produkcji w poszczególnych powiatach i województwach Rzeczypospolitej Polskiej oraz liczby tych stad uznanych za zakażone i potencjalnie wolne.

Szacunkową liczbę próbek krwi do pobrania od loch i knurów w pierwszym pobieraniu próbek w stadach zarodowych oraz w stadach o pełnym cyklu produkcji przedstawia tabela nr 7.

Tabela 7. Szacunkowa liczba próbek krwi do pobrania od loch i knurów w stadach zarodowych i o pełnym cyklu produkcji w pierwszym pobieraniu próbek.

*   w przypadku mniejszej liczby świń próbki pobiera się od wszystkich zwierząt

Badaniu podlegają także tuczniki ze stad o pełnym cyklu produkcji. W każdym stadzie tuczniki do badania wybiera się losowo.

Minimalną liczbę próbek do pobrania od tuczników w stadach o pełnym cyklu produkcji określa się zgodnie z tabelą nr 8:

Tabela 8. Minimalna liczba próbek do pobrania od tuczników w stadach o pełnym cyklu produkcji.

*   w przypadku mniejszej liczby świń próbki pobiera się od wszystkich zwierząt

Próbki od tuczników muszą być pobierane tak, aby z każdego budynku gospodarstwa pobrać losowo z różnych kojców co najmniej 3 próbki.

W zależności od wyników badań pierwszego pobierania próbek stadu zarodowemu lub o pełnym cyklu produkcji powiatowy lekarz weterynarii, w drodze decyzji, nadaje następujący status:

1)   stada potencjalnie wolnego od wirusa choroby Aujeszkyego – w przypadku, gdy wszystkie wyniki badań są ujemne i gdy stado to nie znajduje się w promieniu 1,5 km od stada zakażonego;

2)   stada zakażonego wirusem choroby Aujeszkyego – w przypadku gdy uzyskano przynajmniej jeden dodatni wynik badania;

3)   stada w obszarze zapowietrzonym – w przypadku gdy stado znajduje się w obszarze o promieniu 1,5 km od stada zakażonego wirusem choroby Aujeszkyego u świń.

Decyzję o dalszym postępowaniu w przypadku wystąpienia wątpliwego wyniku badania lub uszkodzenia próbki podejmuje powiatowy lekarz weterynarii na podstawie wyników badań pozostałych próbek i liczby próbek wątpliwych lub uszkodzonych.

Dalszy sposób postępowania w stosunku do stad, o których mowa w pkt 2 i 3, jest określony w pkt 3.3.1 – 3.3.4. programu.

Na podstawie wyników badań uzyskanych w pierwszym pobieraniu próbek, w stadach zarodowych i o pełnym cyklu produkcji uznanych za potencjalnie wolne od wirusa choroby Aujeszkyego przeprowadza się drugie pobieranie próbek do badań weryfikujących w okresie od 2 do 6 miesięcy po zakończeniu pierwszego pobierania próbek.

Celem badań próbek krwi w drugim pobieraniu próbek jest potwierdzenie niewystępowania choroby Aujeszkyego lub jej wykrycie, przy zastosowaniu dokładniejszej metody badania zwierząt w stadzie pozwalającej na:

1)   wykrycie, z 95 % prawdopodobieństwem, seroreagentów w stadach uznanych za potencjalnie wolne od wirusa choroby Aujeszkyego u świń przy założeniu, że odsetek zwierząt zakażonych w budynku wynosi 5 %;

2)   weryfikację, określonego na podstawie pierwszego badania, stopnia występowania zakażenia wirusem choroby Aujeszkyego w poszczególnych powiatach i województwach oraz liczby stad zarodowych i o pełnym cyklu produkcji uznanych za zakażone i potencjalnie wolne od tego wirusa.

W wyliczeniach do szacunkowego zestawienia przewidywalnej liczby próbek krwi przyjęto, że liczba stad zarodowych i o pełnym cyklu produkcji w Rzeczypospolitej Polskiej, w których stwierdzi się zakażenie, będzie bardzo niska. W związku z tym założono, iż drugie pobieranie próbek będzie dotyczyć 99% tych stad.

Szacunkową liczbę próbek krwi do pobrania od loch i knurów w drugim pobieraniu próbek w stadach zarodowych oraz w stadach o pełnym cyklu produkcji przedstawia tabela nr 9.

Tabela 9. Szacunkowa liczba próbek krwi do pobrania w drugim pobieraniu próbek od loch i knurów w stadach zarodowych oraz o pełnym cyklu produkcji uznanych za potencjalnie wolne od wirusa choroby Aujeszkyego.

*   w przypadku mniejszej liczby świń próbki pobiera się od wszystkich zwierząt

Badaniu podlegają także tuczniki ze stad o pełnym cyklu produkcji. W każdym stadzie tuczniki do badania wybiera się losowo.

Minimalną liczbę próbek do pobrania od tuczników w stadach o pełnym cyklu produkcji określa się zgodnie z tabelą nr 10.

Tabela 10. Minimalna liczba próbek do pobrania od tuczników w stadach o pełnym cyklu produkcji

*   w przypadku mniejszej liczby świń próbki pobiera się od wszystkich zwierząt

Próbki od tuczników pobiera się tak, aby z każdego budynku gospodarstwa pobrać losowo z różnych kojców co najmniej 3 próbki.

W zależności od wyników badań drugiego pobierania próbek, stadu zarodowemu lub o pełnym cyklu produkcji powiatowy lekarz weterynarii nadaje, w drodze decyzji, następujący status:

1)   stada seronegatywnego – w przypadku powtórnego uzyskania ujemnych wyników badań serologicznych wszystkich próbek krwi pobranych od świń w tym stadzie i gdy stado to nie znajduje się w promieniu 1,5 km od stada zakażonego;

2)   stada zakażonego wirusem choroby Aujeszkyego – w przypadku uzyskania przynajmniej jednego dodatniego wyniku badania;

3)   stada w obszarze zapowietrzonym – w przypadku gdy stado znajduje się w obszarze o promieniu 1,5 km od stada zakażonego wirusem choroby Aujeszkyego u świń.

Decyzję o dalszym postępowaniu w przypadku wystąpienia wątpliwego wyniku badania lub uszkodzenia próbki podejmuje powiatowy lekarz weterynarii na podstawie wyników badań pozostałych próbek i liczby próbek wątpliwych lub uszkodzonych.

Dalszy sposób postępowania w stosunku do stad, o których mowa w pkt 2 i 3, jest określony w pkt 3.3.1. – 3.3.4. programu.

W celu uzyskania przez stado statusu stada urzędowo wolnego od wirusa choroby Aujeszkyego, w stadzie o statusie seronegatywnym, przeprowadza się trzecie pobieranie próbek.

Trzecie pobieranie próbek przeprowadza się po upływie od 2 do 6 miesięcy po drugim pobieraniu próbek w stadach, które na podstawie wyników drugiego pobierania próbek uzyskały status stada seronegatywnego. Polega ono na jednokrotnym badaniu, w jednym czasie, wszystkich loch i knurów w stadzie, pod warunkiem że:

1)   świnie, od których pobrano próbki do badań w kierunku choroby Aujeszkyego, zostały indywidualnie i trwale oznakowane przez ich posiadacza;

2)   istnieje możliwość przyporządkowania pobieranej próbki do zwierzęcia, od którego została pobrana.

W wyliczeniach do szacunkowego określenia liczby próbek krwi do pobrania przyjęto, że liczba zakażonych loch i knurów na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej będzie bardzo niska. W związku z tym założono, że trzecie pobieranie próbek dotyczyć będzie 98% tych zwierząt czyli około 1.778.159 świń.

Trzeciemu pobieraniu próbek podlegają także tuczniki ze stad o pełnym cyklu produkcji. Polega ono na jednokrotnym badaniu, w jednym czasie, losowo wybranych tuczników w stadzie, pod warunkiem że:

1)   świnie, od których pobrano próbki do badań w kierunku choroby Aujeszkyego, zostały indywidualnie i trwale oznakowane przez ich posiadacza;

2)   istnieje możliwość przyporządkowania pobieranej próbki do zwierzęcia, od którego została pobrana.

Minimalną liczbę próbek do pobrania od tuczników w stadach o pełnym cyklu produkcji określa się zgodnie z tabelą nr 11.

Tabela 11. Minimalna liczba próbek do pobrania od tuczników w stadach o pełnym cyklu produkcji

*   w przypadku mniejszej liczby świń próbki pobiera się od wszystkich zwierząt

Próbki od tuczników pobiera się tak, aby z każdego budynku gospodarstwa pobrać losowo z różnych kojców co najmniej 3 próbki.

W zależności od wyników badań trzeciego pobierania próbek stadu zarodowemu lub o pełnym cyklu produkcji powiatowy lekarz weterynarii nadaje, w drodze decyzji, następujący status:

1)   stada urzędowo wolnego od wirusa choroby Aujeszkyego – w przypadku uzyskania ujemnych wyników badania wszystkich próbek;

2)   stada zakażonego wirusem choroby Aujeszkyego – w przypadku uzyskania przynajmniej jednego dodatniego wyniku badania;

3)   stada w obszarze zapowietrzonym – w przypadku gdy stado znajduje się w obszarze o promieniu 1,5 km od stada zakażonego wirusem choroby Aujeszkyego u świń.

Decyzję o dalszym postępowaniu w przypadku wystąpienia wątpliwego wyniku badania lub uszkodzenia próbki podejmuje powiatowy lekarz weterynarii na podstawie wyników badań pozostałych próbek i liczby próbek wątpliwych lub uszkodzonych.

Dalszy sposób postępowania w stosunku do stad, o których mowa w pkt 2 i 3, jest określony w pkt 3.3.1 – 3.3.4. programu.

Pierwsze pobieranie próbek przeprowadza się we wszystkich tuczarniach znajdujących się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

Celem wykonania pierwszego pobierania próbek w tuczarniach jest:

1)   wykrycie seroreagentów w stadach z 95% prawdopodobieństwem, przyjmując, że odsetek świń zakażonych w obiekcie wynosi co najmniej 20%;

2)   określenie stopnia występowania zakażenia wirusem choroby Aujeszkyego wśród tuczników w poszczególnych powiatach i województwach Rzeczypospolitej Polskiej oraz liczby tuczarni uznanych za zakażone i seronegatywne.

Szacunkową liczbę próbek krwi do pobrania od tuczników w tuczarniach w pierwszym pobieraniu próbek przedstawia tabela nr 12.

Tabela 12. Szacunkowa liczba próbek krwi do pobrania od tuczników w tuczarniach w pierwszym pobieraniu próbek.

*   w przypadku mniejszej liczby świń próbki pobiera się od wszystkich zwierząt

W zależności od wyników badań pierwszego pobierania próbek, powiatowy lekarz weterynarii nadaje, w drodze decyzji, tuczarni następujący status:

1)   stada seronegatywnego – w przypadku gdy wszystkie wyniki badań są ujemne i gdy stado to nie znajduje się w promieniu 1,5 km od stada zakażonego;

2)   stada zakażonego wirusem choroby Aujeszkyego – w przypadku gdy uzyskano przynajmniej jeden dodatni wynik badania;

3)   stada w obszarze zapowietrzonym – w przypadku gdy stado znajduje się w obszarze o promieniu 1,5 km od stada zakażonego wirusem choroby Aujeszkyego u świń.

Decyzję o dalszym postępowaniu w przypadku wystąpienia wątpliwego wyniku badania lub uszkodzenia próbki podejmuje powiatowy lekarz weterynarii na podstawie wyników badań pozostałych próbek i liczby próbek wątpliwych lub uszkodzonych.

Dalszy sposób postępowania w stosunku do stad, o których mowa w pkt 2 i 3, jest określony w pkt 3.3.1 – 3.3.4. programu.

Drugie pobieranie próbek przeprowadza się w tuczarniach, które na podstawie wyników pierwszego pobierania próbek zostały uznane za stada o statusie seronegatywnym.

Celem badań próbek krwi pobranych w drugim pobieraniu próbek jest potwierdzenie braku wystąpienia choroby lub jej wykrycie, przy zastosowaniu dokładniejszej metody badania zwierząt w stadzie pozwalającej na:

1)   wykrycie, z 95% prawdopodobieństwem, seroreagentów w tuczarniach uznanych za seronegatywne przy założeniu, że odsetek zwierząt zakażonych w budynku wynosi 10 lub 5 %;

2)   weryfikację, określonego na podstawie pierwszego badania, stopnia występowania zakażenia wirusem choroby Aujeszkyego w poszczególnych powiatach i województwach Rzeczypospolitej Polskiej oraz liczby tuczarni uznanych za zakażone i seronegatywne.

Liczba próbek do pobrania od tuczników w tuczarni w drugim pobieraniu próbek zależeć będzie od:

1)   gęstości populacji świń w województwie – niższa lub wyższa niż 100 świń na 100 ha;

2)   stopnia zakażenia wszystkich stad w województwie, określonego na podstawie pierwszego pobierania próbek w stadach zarodowych, stadach o pełnym cyklu produkcji oraz w tuczarniach – mniej niż 5% lub 5% i więcej;

3)   przestrzegania przez hodowców świń zasad dotyczących przemieszczania zwierząt zawartych w programie.

W przypadku gdy gęstość populacji świń w województwie jest niższa niż 100 świń na 100 ha, metoda badania tuczników w stadzie powinna pozwolić na wykrycie seroreagentów w tuczarniach uznanych za seronegatywne z 95% prawdopodobieństwem przy założeniu, że odsetek zwierząt zakażonych w obiekcie wynosi 10%.

W wyliczeniach do szacunkowego zestawienia przewidywalnej liczby próbek krwi przyjęto, że liczba tuczarni w województwach o gęstości pogłowia niższej niż 100 świń na 100 ha, w których stwierdzi się zakażenie, będzie bardzo niska. W związku z tym założono, iż drugie pobieranie próbek będzie dotyczyć 99% tuczarni w tych województwach.

Szacunkową liczbę próbek do pobrania od tuczników w drugim pobieraniu próbek w tuczarniach położonych w województwach o gęstości pogłowia niższej niż 100 świń na 100 ha przedstawia tabela nr 13.

Tabela 13. Szacunkowa liczba próbek krwi do pobrania w drugim pobieraniu próbek od tuczników w tuczarniach uznanych za seronegatywne, położonych na obszarze województw o gęstości pogłowia niższej niż 100 świń na 100 ha.

*   w przypadku mniejszej liczby świń próbki pobiera się od wszystkich zwierząt

Decyzję o dalszym postępowaniu w przypadku wystąpienia wątpliwego wyniku badania lub uszkodzenia próbki, na podstawie wyników badań pozostałych próbek i liczby próbek wątpliwych lub uszkodzonych, podejmuje powiatowy lekarz weterynarii.

Dalszy sposób postępowania w stosunku do stad, o których mowa w pkt 2 i 3, jest określony w pkt 3.3.1 – 3.3.4. programu.

W przypadku gdy gęstość populacji świń w województwie jest wyższa niż 100 świń na 100 ha metoda badania zwierząt w stadzie powinna pozwolić na wykrycie seroreagentów w tuczarniach uznanych za seronegatywne z 95% prawdopodobieństwem przy założeniu, że odsetek zwierząt zakażonych w obiekcie wynosi 5%.

Powyższą zasadę stosuje się także, gdy stopień zakażenia stad w województwie, określony na podstawie pierwszego pobierania próbek, będzie równy lub wyższy 5% oraz gdy istnieje podejrzenie, że posiadacz tuczarni nie przestrzega zasad dotyczących przemieszczania zwierząt zawartych w programie.

W wyliczeniach do szacunkowego zestawienia przewidywalnej liczby próbek krwi przyjęto, że liczba tuczarni w województwach o gęstości pogłowia większej niż 100 świń na 100 ha, w których stwierdzi się procent zakażenia, będzie bardzo niska. W związku z tym założono, iż drugie pobieranie próbek będzie dotyczyć 99% tuczarni.

Szacunkową liczbę próbek do pobrania w drugim pobieraniu próbek od tuczników w tuczarniach położonych w województwach o gęstości pogłowia większej niż 100 świń na 100 ha przedstawia tabela nr 14.

Tabela 14. Szacunkowa liczba próbek krwi do pobrania w drugim pobieraniu próbek od tuczników w tuczarniach uznanych za seronegatywne, położonych na terytorium województw o gęstości populacji świń wyższej niż 100 świń na 100 ha.

*   w przypadku mniejszej liczby świń próbki pobiera się od wszystkich zwierząt

W zależności od wyników badań drugiego pobierania, powiatowy lekarz weterynarii nadaje tuczarni, w drodze decyzji, następujący status:

1)   stada urzędowo wolnego od wirusa choroby Aujeszkyego – w przypadku uzyskania ujemnych wyników badania wszystkich próbek;

2)   stada zakażonego wirusem choroby Aujeszkyego – w przypadku gdy uzyskano przynajmniej jeden dodatni wynik badania;

3)   stada w obszarze zapowietrzonym – w przypadku gdy stado znajduje się w obszarze o promieniu 1,5 km od stada zakażonego wirusem choroby Aujeszkyego u świń.

Decyzję o dalszym postępowaniu w przypadku wystąpienia wątpliwego wyniku badania lub uszkodzenia próbki podejmuje powiatowy lekarz weterynarii na podstawie wyników badań pozostałych próbek i liczby próbek wątpliwych lub uszkodzonych.

Dalszy sposób postępowania w stosunku do stad, o których mowa w pkt 2 i 3, jest określony w pkt 3.3.1 – 3.3.4. programu.

Serologiczne badania kontrolne, zwane dalej „stałym monitorowaniem choroby”, prowadzi się w stadach uznanych za urzędowo wolne od wirusa choroby Aujeszkyego oraz w regionach uznanych za wolne od wirusa choroby Aujeszkyego.

Stałe monitorowanie choroby prowadzi się do dnia uznania regionu za region urzędowo wolny od wirusa choroby Aujeszkyego.

Celem stałego monitorowania choroby jest potwierdzenie utrzymywania statusu stada urzędowo wolnego lub regionu wolnego od wirusa choroby Aujeszkyego.

Do czasu uznania danej części terytorium Rzeczypospolitej Polskiej za region wolny od wirusa choroby Aujeszkyego, stałe monitorowanie choroby prowadzi się we wszystkich rodzajach stad świń uznanych za urzędowo wolne od wirusa choroby Aujeszkyego położonych na tym obszarze.

Po uzyskaniu przez region statusu wolnego od wirusa choroby Aujeszkyego, stałe monitorowanie choroby prowadzi się w stadach zarodowych i o pełnym cyklu produkcji, a w przypadku gdy istnieje podejrzenie, że posiadacz tuczarni nie przestrzega zasad związanych z przemieszczaniem zwierząt określonych w programie, także w tuczarni o statusie stada podejrzanego o zakażenie.

W ramach stałego monitorowania choroby prowadzonego w regionach, w których jest realizowany program zwalczania choroby Aujeszkyego, raz na 4 miesiące, 1/3 stad zarodowych i o pełnym cyklu produkcji, uznanych za urzędowo wolne od wirusa choroby Aujeszkyego, podlega badaniom serologicznym w kierunku choroby Aujeszkyego. Badaniu podlegają wszystkie lochy i knury w tych stadach. Wszystkie lochy i knury bada się co najmniej raz w roku.

W wyliczeniach do szacunkowego określenia liczby próbek krwi do pobrania przyjęto, że liczba zakażonych loch i knurów na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej będzie bardzo niska. W związku z tym założono, że stałe monitorowanie choroby dotyczyć będzie 97% tych zwierząt czyli około 1.760.015 świń.

W ramach stałego monitorowania choroby prowadzonego w regionach, w których jest realizowany program zwalczania choroby Aujeszkyego, raz na 4 miesiące, w 1/3 tuczarni, uznanych za urzędowo wolne od wirusa choroby Aujeszkyego, przeprowadza się badania serologiczne świń w kierunku choroby Aujeszkyego. W każdej tuczarni próbki do badań pobiera się co najmniej raz w roku.

Celem stałego monitorowania choroby w tuczarni jest wykrycie seroreagentów w stadach z 95% prawdopodobieństwem, przyjmując, że odsetek świń zakażonych w budynku wynosi 20%.

Liczbę próbek do pobrania od tuczników w tuczarniach uznanych za urzędowo wolne od wirusa choroby Aujeszkyego przedstawia tabela nr 15.

Tabela 15. Liczba próbek do pobrania od tuczników w tuczarniach uznanych za urzędowo wolne od wirusa choroby Aujeszkyego

*   w przypadku mniejszej liczby świń próbki pobiera się od wszystkich zwierząt

Po uznaniu regionu za wolny od wirusa choroby Aujeszkyego, stałe monitorowanie choroby dotyczy losowo wybranych stad zarodowych i o pełnym cyklu produkcji. Monitoring obejmuje tuczarnie jedynie w przypadku, gdy istnieje podejrzenie, że posiadacz tuczarni nie przestrzega zasad związanych z przemieszczaniem zwierząt zawartych w programie.

Sposób pobierania próbek w regionach uznanych za wolne od wirusa choroby Aujeszkyego jest następujący:

1)   w gospodarstwach wielkotowarowych (więcej niż 750 loch) pobiera się co kwartał:

a)  15 próbek krwi od tuczników,

b)  25 próbek krwi od loch;

2)   w pozostałych gospodarstwach wybór stad do badania będzie dokonywany na podstawie wykrycia, z 95% prawdopodobieństwem, stad zakażonych przy założeniu, że odsetek tych stad wynosi 5% oraz na analizie ryzyka.

W związku z powyższym próbki do badań pobiera się:

1)   w stadach zarodowych oraz od loch w stadach o pełnym cyklu produkcji, ponieważ zwierzęta te pełnią istotną rolę w przenoszeniu choroby na duże odległości i są docelową populacją, w której dokonuje się pobierania próbek;

2)   w małych stadach, ponieważ gospodarstwa hodujące świnie na potrzeby własne, nie przeznaczone do handlu, zwykle są bardziej podatne na zakażenie wirusem choroby Aujeszkyego niż duże gospodarstwa w związku z niższym poziomem bioasekuracji.

Liczbę stad wytypowanych do zbadania w regionach uznanych za wolne od wirusa choroby Aujeszkyego przedstawia tabela nr 16.

Tabela 16. Liczba stad wytypowanych do zbadania w regionach uznanych za wolne od wirusa choroby Aujeszkyego.

*   w przypadku mniejszej liczby świń próbki pobiera się od wszystkich zwierząt

Wyboru zwierząt w stadach do badania dokonuje się na podstawie wykrycia, z 95% prawdopodobieństwem, zwierząt zakażonych przy założeniu, że odsetek tych zwierząt wynosi 20%. Liczbę próbek do pobrania w stadzie do badań prowadzonych w ramach stałego monitorowania choroby przedstawia tabela nr 17.

Tabela 17. Liczba próbek krwi do pobrania w stadzie wytypowanym do badań prowadzonych w ramach stałego monitorowania choroby

*   w przypadku mniejszej liczby świń próbki pobiera się od wszystkich zwierząt

Ponadto należy zbadać wszystkie knury w ciągu roku oraz tuczniki w tuczarniach, w przypadku podejrzenia, że posiadacz tuczarni nie przestrzega zasad dotyczących przemieszczania zwierząt zawartych w niniejszym programie. Pobieranie próbek od zwierząt w tuczarniach będzie przeprowadzone zgodnie z tabelą nr 17.

W trakcie stałego monitorowania choroby będą stosowane dodatkowe, następujące środki, w celu ochrony stad urzędowo wolnych oraz regionów wolnych przed wirusem choroby Aujeszkyego:

1)   świnie wprowadzane do stada urzędowo wolnego od wirusa choroby Aujeszkyego mogą pochodzić jedynie z państw trzecich, określonych w przepisach Unii Europejskiej; przed upływem 30 dni od dnia wprowadzenia świń do stada przeznaczenia, położonego na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, pozostają w tym stadzie i poddaje się je badaniu serologicznemu w kierunku choroby Aujeszkyego;

2)   wszystkie świnie zarodowe (lochy i knury) w handlu wewnątrzwspólnotowym, wprowadzone do stada urzędowo wolnego od wirusa choroby Aujeszkyego, przed upływem 30 dni od dnia wprowadzenia do stada przeznaczenia, położonego na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, pozostają w tym stadzie i poddaje się je badaniu serologicznemu w kierunku choroby Aujeszkyego;

3)   lochy z zaburzeniami rozrodu w stadzie urzędowo wolnym od wirusa choroby Aujeszkyego poddaje się badaniu serologicznemu w kierunku choroby Aujeszkyego.

Badania serologiczne świń, o których mowa w pkt 1 i 2, przeprowadza powiatowy lekarz weterynarii. Wysokość opłat za wykonanie wspomnianych badań określono w odrębnych przepisach.

Posiadacz zwierzęcia oraz osoba mająca kontakt ze świniami, w szczególności przy wykonywaniu obowiązków służbowych lub zawodowych, ma obowiązek powiadomienia powiatowego lekarza weterynarii o zaburzeniach rozrodu u loch, o którym mowa w pkt 3.

W wyniku stwierdzenia podczas stałego monitorowania choroby co najmniej jednego dodatniego wyniku badania serologicznego, powiatowy lekarz weterynarii, w drodze decyzji, nadaje stadu status stada zawieszonego oraz wprowadza w tym stadzie nakazy i zakazy określone w pkt 3.3.1 ppkt 1, 2, programu.

Ponadto, powiatowy lekarz weterynarii, w drodze decyzji, nakazuje w tym stadzie:

1)   natychmiastowy ubój świń, u których stwierdzono dodatni wynik badania serologicznego, który przeprowadza się w rzeźni pod nadzorem powiatowego lekarza weterynarii właściwego ze względu na miejsce położenia tej rzeźni;

2)   badanie serologiczne w kierunku choroby Aujeszkyego pozostałych świń w stadzie.

Badania serologiczne wszystkich świń w stadzie i ubój zwierząt, u których stwierdzono dodatni wynik badania, prowadzi się, aż w stadzie nie pozostanie żadna świnia z dodatnim wynikiem badania serologicznego. Odstęp pomiędzy badaniami powinien wynosić przynajmniej 30 dni. W przypadku, o którym mowa powyżej, powiatowy lekarz weterynarii, w drodze decyzji, przywraca stadu status stada urzędowo wolnego od wirusa choroby Aujeszkyego.

Status epizootyczny nadaje się poszczególnym stadom świń w gospodarstwie.

W przypadkach określonych w programie, powiatowy lekarz weterynarii właściwy ze względu na miejsce położenia siedziby stada nadaje, w drodze decyzji, następujące statusy:

1)   stada zakażonego wirusem choroby Aujeszkyego;

2)   stada podejrzanego o zakażenie wirusem choroby Aujeszkyego;

3)   stada zawieszonego;

4)   stada w obszarze zapowietrzonym;

5)   stada potencjalnie wolnego od wirusa choroby Aujeszkyego;

6)   stada seronegatywnego;

7)   stada seronegatywnego – szczepionego;

8)   stada urzędowo wolnego od wirusa choroby Aujeszkyego.

W rozumieniu programu stadem podejrzanym o zakażenie wirusem choroby Aujeszkyego jest stado świń, do którego wprowadzono świnie lub materiał biologiczny pochodzący od świń, niespełniające wymagań zdrowotnych określonych w programie, lub w przypadku materiału biologicznego, w odrębnych przepisach, albo gdy dla wprowadzonych do stada świń lub materiału biologicznego nie wystawiono świadectwo zdrowia.

Powiatowy lekarz weterynarii prowadzi rejestr wydanych decyzji oraz rejestr stad wraz z informacją o ich statusie epizootycznym odnośnie choroby Aujeszkyego. Rejestr jest na bieżąco aktualizowany.

W przypadku uzyskania przynajmniej jednego dodatniego wyniku badania w stadzie, powiatowy lekarz weterynarii właściwy ze względu na miejsce położenia tego stada, w drodze decyzji, wyznacza stado jako ognisko choroby, nadaje temu stadu status stada zakażonego wirusem choroby Aujeszkyego oraz:

1)   zakazuje:

a)  przemieszczania z i do stada świń oraz ich nasienia i zarodków;

b)  wystawiania świadectw zdrowia dla świń w stadzie oraz ich nasienia i zarodków;

c)  w stadzie używania knurów do krycia naturalnego;

2)   nakazuje:

a)  szczepienie i eliminację świń w stadzie, zgodnie z pkt 3.3.2 i 3.3.3. programu albo

b)  natychmiastowy ubój świń w stadzie, zgodnie z pkt 3.3.4 programu – w przypadku bardzo małej liczby stad zakażonych lub niskiej obsady zwierząt w stadach zakażonych na obszarze powiatu lub w innych przypadkach uzasadnionych epizootycznie i ekonomicznie albo

c)  ubój świń w stadzie po osiągnięciu przez nie masy ubojowej lub ubój loch po ich gospodarczym wykorzystaniu, zgodnie z pkt 3.3.4 programu – w przypadku bardzo małej liczby stad zakażonych lub niskiej obsady zwierząt w stadach zakażonych na obszarze powiatu lub w innych przypadkach uzasadnionych epizootycznie i ekonomicznie;

d)  w stadach zarodowych i o pełnym cyklu produkcji indywidualne i trwałe oznakowanie wszystkich świń stada podstawowego, jeżeli została wydana decyzja o szczepieniu i eliminacji świń w stadzie albo decyzja o uboju świń w stadzie po osiągnięciu przez nie masy ubojowej lub o uboju loch po ich gospodarczym wykorzystaniu;

e)  oczyszczenie i odkażenie miejsc, przedmiotów oraz środków transportu, z którymi miały kontakt świnie znajdujące się w gospodarstwie, w sposób określony w programie.

Świnie mogą być ponownie wprowadzone do stada po upływie co najmniej 15 dni od dnia zakończenia ostatecznego czyszczenia i odkażania.

Nakazy i zakazy, o których mowa w pkt 1, 2 wprowadza powiatowy lekarz weterynarii, w drodze decyzji, w stadach, którym nadano status stad w obszarze zapowietrzonym.

Powiatowy lekarz weterynarii właściwy ze względu na miejsce położenia stada, do którego wprowadzono świnie lub materiał biologiczny pochodzący od świń, niespełniające wymagań zdrowotnych określonych w programie, lub w przypadku materiału biologicznego, w odrębnych przepisach, albo gdy dla wprowadzonych do stada świń lub materiału biologicznego nie wystawiono świadectwa zdrowia, nadaje temu stadu, w drodze decyzji, status stada podejrzanego o zakażenie wirusem choroby Aujeszkyego oraz:

1)   zakazuje:

a)  przemieszczania z i do stada świń oraz ich nasienia i zarodków,

b)  wystawiania świadectw zdrowia dla świń znajdujących się w stadzie oraz ich nasienia i zarodków;

2)   przeprowadza badanie serologiczne w kierunku choroby Aujeszkyego wszystkich świń w stadzie.

Za przeprowadzenie badań, o których mowa w pkt 2, pobiera się od posiadacza zwierząt opłaty, których wysokość określono w przepisach odrębnych.

W przypadku uzyskania co najmniej jednego wyniku dodatniego, powiatowy lekarz weterynarii właściwy ze względu na miejsce położenia tego stada, w drodze decyzji, wyznacza stado jako ognisko choroby i nadaje temu stadu status stada zakażonego wirusem choroby Aujeszkyego oraz wprowadza nakazy i zakazy określone dla stada o tym statusie.

Decyzjom, o których mowa w pkt 3.3.1., nadaje się rygor natychmiastowej wykonalności.

W przypadku wydania decyzji, o której mowa w 3.3.1. pkt 2 lit. a, powiatowy lekarz weterynarii przeprowadza szczepienie w stadach zakażonych oraz w stadach o statusie stad w obszarze zapowietrzonym.

Do szczepienia świń mogą być stosowane wyłącznie szczepionki delecyjne, zawierające wirus pozbawiony glikoproteiny gE. Szczepienia są przeprowadzane zgodnie z zaleceniami producentów szczepionek.

Posiadacz stada świń, w którym są prowadzone szczepienia, ma obowiązek powiadomienia powiatowego lekarza weterynarii, właściwego ze względu na miejsce położenia stada, jeżeli:

1)   w stadzie zarodowym i o pełnym cyklu produkcji nie pozostaje żadna świnia stada podstawowego, która przebywała w nim, gdy uznano stado za stado zakażone lub stado w obszarze zapowietrzonym;

2)   w tuczarni nie pozostanie żadna świnia, która przebywała w niej, gdy uznano ją za stado zakażone lub stado w obszarze zapowietrzonym.

Po otrzymaniu powiadomienia, powiatowy lekarz weterynarii pobiera próbki do badań w kierunku choroby Aujeszkyego w sposób określony poniżej.

W stadach zarodowych i o pełnym cyklu produkcji, w których były prowadzone szczepienia, pobiera się próbki dwa razy w odstępie od 2 do 6 miesięcy. Pierwszy raz próbki pobiera się w sposób określony dla drugiego pobierania próbek ze stad zarodowych i o pełnym cyklu produkcji z tym, że:

1)   świnie, od których pobrano próbki do badań w kierunku choroby Aujeszkyego, zostały indywidualnie i trwale oznakowane przez ich posiadacza;

2)   istnieje możliwość przyporządkowania pobieranej próbki do zwierzęcia, od którego została pobrana.

W przypadku uzyskania wszystkich ujemnych wyników badania w pierwszym pobieraniu próbek, stadu zarodowemu lub o pełnym cyklu produkcji, w którym były prowadzone szczepienia, nadaje się status stada seronegatywnego – szczepionego. W stadzie tym, powiatowy lekarz weterynarii pobiera próbki drugi raz w kierunku choroby Aujeszkyego, w sposób określony dla trzeciego pobierania próbek ze stad zarodowych i o pełnym cyklu produkcji.

W przypadku uzyskania wszystkich ujemnych wyników badania w drugim pobieraniu próbek, stadu zarodowemu lub stadu o pełnym cyklu produkcji, w którym były prowadzone szczepienia, nadaje się status stada urzędowo wolnego od wirusa choroby Aujeszkyego. W stadzie takim wprowadza się zakaz szczepień oraz stałe monitorowanie choroby.

W przypadku uzyskania w pierwszym lub drugim pobieraniu próbek w stadzie zarodowym lub w stadzie o pełnym cyklu produkcji dodatniego wyniku badania, powiatowy lekarz weterynarii, nakazuje niezwłoczny ubój świń, u których stwierdzono takie wyniki. W takim przypadku posiadacz stada świń jest obowiązany do złożenia wniosku o przeprowadzenie przez powiatowego lekarza weterynarii pobierania próbek w kierunku choroby Aujeszkyego u świń nie wcześniej niż po upływie 2 miesięcy i nie później niż przed upływem 6 miesięcy od uboju ostatniej zakażonej świni.

W tuczarniach, w których były prowadzone szczepienia, przeprowadza się dwa pobrania próbek w odstępie od 2 do 6 miesięcy, po ponownym zasiedleniu tuczarni zwierzętami ze stad potencjalnie wolnych, seronegatywnych lub urzędowo wolnych od wirusa choroby Aujeszkyego. W przypadku prosiąt, próbki do badań pobiera się, gdy zwierzęta te mają powyżej 12 tygodni życia.

Pierwsze pobieranie próbek w tuczarniach przeprowadza się w sposób określony dla pierwszego pobierania próbek w tuczarni.

W przypadku uzyskania wszystkich ujemnych wyników badania w pierwszym pobieraniu próbek tuczarni, w której były prowadzone szczepienia, nadaje się status stada seronegatywnego – szczepionego.

Uznanie tuczarni za urzędowo wolną od wirusa choroba Aujeszkyego następuje w sposób określony dla drugiego pobierania krwi w tuczarni.

W przypadku uzyskania wszystkich ujemnych wyników badania w drugim pobieraniu próbek w tuczarni, w której były prowadzone szczepienia, nadaje się status stada urzędowo wolnego od wirusa choroby Aujeszkyego. W stadzie takim wprowadza się zakaz szczepień oraz stałe monitorowanie choroby.

W przypadku uzyskania w pierwszym lub drugim pobieraniu próbek w tuczarni co najmniej jednego dodatniego wyniku badania, stado uznaje się za zakażone i postępuje się w nim zgodnie z zasadami określonymi w pkt 3.3.1. programu.

W przypadku wydania przez powiatowego lekarza weterynarii jednej z decyzji, o których mowa w pkt 3.3.1. ppkt 2 lit. b i c, postępuje się w sposób poniżej przedstawiony.

W przypadku gdy powiatowy lekarz weterynarii podejmie decyzję o natychmiastowym uboju zwierząt ze stada zakażonego, po wykonaniu tego uboju zostają zniesione wszystkie zakazy i nakazy dotyczące stad w obszarze zapowietrzonym. Stada położone w odległości do 1,5 km od stada zakażonego podlegają kolejnemu badaniu serologicznemu w odstępie od 2 do 6 miesięcy od poprzedniego badania, w sposób określony w pkt 3.1.1. lub 3.1.2. w zależności od rodzaju stada.

W przypadku gdy powiatowy lekarz weterynarii podejmie decyzję o uboju zwierząt w stadzie po osiągnięciu przez nie masy ubojowej lub po gospodarczym wykorzystaniu loch, wszystkie świnie w stadzie zostają zaszczepione przeciwko chorobie Aujeszkyego. Powiatowy lekarz weterynarii szczepi świnie raz lub dwa razy w zależności od czasu przebywania świń w tym stadzie. Ponadto, powiatowy lekarz weterynarii przeprowadza szczepienia świń znajdujących się w stadach w obszarze zapowietrzonym. Sposób postępowania określony w pkt 3.3.2. stosuje się odpowiednio.

W celu uwolnienia stad w obszarze zapowietrzonym, w których przeprowadzono szczepienia, pkt 3.3.3. stosuje się odpowiednio.

Jeżeli powiatowy lekarz weterynarii, w ramach realizacji programu, nakazuje czyszczenie i odkażanie, to przeprowadza się je w następujący sposób:

1)   spryskuje się produktami biobójczymi wszystkie miejsca, w których były utrzymywane świnie;

2)   usuwa się nawóz naturalny i ściółkę oraz poddaje je obróbce zapewniającej zniszczenie wirusa choroby Aujeszkyego;

3)   demontuje się lub usuwa sprzęt i wyposażenie pomieszczeń, w których były utrzymywane świnie, jeżeli to konieczne;

4)   niszczy się sprzęt, o którym mowa w pkt 3, oraz inny sprzęt, który mógł zostać skażony i który nie może być poddany odkażeniu;

5)   usuwa się tłuszcz i brud ze wszystkich odkażanych powierzchni przy użyciu produktów biobójczych oraz zmywa się je wodą;

6)   czyści się, a następnie zmywa odkażane powierzchnie przy użyciu produktów biobójczych pod ciśnieniem; produkty te pozostawia się na odkażanych powierzchniach przez okres zalecany przez producenta, nie krócej jednak niż przez 24 godziny;

7)   zmywa się odkażane powierzchnie przy użyciu wody pod ciśnieniem, po upływie okresu, o którym mowa w pkt 6, w sposób uniemożliwiający skażenie wcześniej zmytych powierzchni;

8)   czynności, o których mowa w pkt 6 i 7, wykonuje się dwa razy, co siedem dni.

Powiatowy lekarz weterynarii:

1)   określa:

a)  produkty biobójcze, jakie mają zostać użyte w celu zniszczenia wirusa choroby Aujeszkyego, uwzględniając zalecenia producenta tych produktów,

b)  sposób usunięcia wody używanej do czyszczenia, mając na względzie uniemożliwienie rozprzestrzeniania się wirusa choroby Aujeszkyego;

2)   prowadzi dokumentację dotyczącą przeprowadzanych czynności związanych z czyszczeniem i odkażaniem.

Powiatowy lekarz weterynarii może ustalić szczególne sposoby czyszczenia i odkażania w przypadku gospodarstw, w których świnie są utrzymywane na otwartym terenie.

Sposób postępowania przy znakowaniu uznanych za zdatne do spożycia przez ludzi tusz ze świń poddanych ubojowi w ramach programu oraz mięsa pozyskanego z tych tusz, określono w rozporządzeniu Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 27 grudnia 2007 r. w sprawie wymagań weterynaryjnych, jakie powinny być spełnione przy znakowaniu produktów pochodzenia zwierzęcego pozyskanych ze zwierząt poddanych ubojowi w ramach krajowych programów zwalczania niektórych chorób zakaźnych zwierząt (Dz. U. z 2008 r. Nr 3, poz. 18).

W ramach programu przysługuje odszkodowanie za zwierzęta poddane ubojowi z nakazu powiatowego lekarza weterynarii lub za zwierzęta padłe w wyniku zastosowania zabiegów weterynaryjnych nakazanych przez ten organ.

Regionem, zgodnie z art. 2 pkt 36 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o ochronie zdrowia zwierząt oraz zwalczaniu chorób zakaźnych zwierząt, jest część terytorium Rzeczypospolitej Polskiej o powierzchni co najmniej 2.000 km², która obejmuje co najmniej jeden powiat.

Do czasu uznania wszystkich stad w regionie za urzędowo wolne od wirusa choroby Aujeszkyego, region uznaje się za region, w którym jest realizowany program zwalczania choroby Aujeszkyego.

Powiatowy lekarz weterynarii przekazuje wojewódzkiemu lekarzowi weterynarii informację o tym, że wszystkie stada w powiecie uzyskały status stad urzędowo wolnych od wirusa choroby Aujeszkyego.

Po uzyskaniu przez wszystkie stada w regionie statusu stad urzędowo wolnych od wirusa choroby Aujeszkyego, region uznaje się za wolny od wirusa choroby Aujeszkyego. W regionie tym obowiązuje zakaz szczepień oraz prowadzi się stałe monitorowanie choroby zgodnie z pkt 3.1.3.2. programu.

Wojewódzki lekarz weterynarii przekazuje Głównemu Lekarzowi Weterynarii informację o tym, że region położony na obszarze jego województwa uzyskał status regionu wolnego od wirusa choroby Aujeszkyego. Główny Lekarz Weterynarii przekazuje tę informację ministrowi właściwemu do spraw rolnictwa.

Główny Lekarz Weterynarii ogłasza na stronie internetowej Głównego Inspektoratu Weterynarii wykaz regionów wolnych od wirusa choroby Aujeszkyego.

W przypadku gdy w okresie 24 miesięcy od uznania regionu za wolny od wirusa choroby Aujeszkyego, w regionie tym nie zarejestrowano żadnych klinicznych, patologicznych oraz serologicznych dowodów wystąpienia choroby Aujeszkyego, Główny Lekarz Weterynarii może wystąpić do Komisji Europejskiej o uznanie tego regionu za urzędowo wolny od wirusa choroby Aujeszkyego.

Regionem urzędowo wolnym w rozumieniu niniejszego programu jest część terytorium Rzeczypospolitej Polskiej o powierzchni co najmniej 2.000 km², która obejmuje co najmniej jeden powiat, wpisana do załącznika I decyzji Komisji 2008/185/WE z dnia 21 lutego 2008 r. w sprawie dodatkowych gwarancji w wewnątrzwspólnotowym handlu trzodą chlewną odnoszących się do choroby Aujeszkyego oraz kryteriów przekazywania informacji o tej chorobie (Dz. Urz. UE L 59 z 04.03.2008, str. 19).

Informacje niezbędne do monitorowania realizacji programu powiatowi lekarze weterynarii przekazują wojewódzkiemu lekarzowi weterynarii. Wojewódzki lekarz weterynarii przekazuje Głównemu Lekarzowi Weterynarii informacje uzyskane od powiatowych lekarzowi weterynarii w zestawieniu zbiorczym.

Po zakończeniu każdego kwartału, w którym był realizowany program, powiatowy lekarz weterynarii przekazuje wojewódzkiemu lekarzowi weterynarii, przed upływem 30 dni od jego zakończenia, kwartalne sprawozdanie z realizacji programu.

Wojewódzki lekarz weterynarii przed upływem 15 dni od dnia otrzymania sprawozdania od powiatowego lekarza weterynarii przekazuje zbiorcze sprawozdanie Głównemu Lekarzowi Weterynarii. Sprawozdanie z realizacji programu zawiera w szczególności:

1)   liczbę zbadanych stad;

2)   liczbę pobranych i zbadanych próbek;

3)   wyniki badań.

Szczegółowy zakres i sposób przekazywania informacji zostaną określone w instrukcji Głównego Lekarza Weterynarii, wydanej na podstawie art. 13 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. o Inspekcji Weterynaryjnej.

Zgodnie z decyzją Komisji 2008/185/WE z 21 lutego 2008 r. w sprawie dodatkowych gwarancji w wewnątrzwspólnotowym handlu trzodą chlewną odnoszących się do choroby Aujeszkyego oraz kryteriów przekazywania informacji o tej chorobie, Główny Lekarz Weterynarii co najmniej raz w roku przekazuje Komisji Europejskiej informacje o występowaniu choroby Aujeszkyego na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej wraz ze szczegółowymi danymi dotyczącymi programu zwalczania tej choroby według jednolitych kryteriów ustanowionych w załączniku IV do tej decyzji.

Główny Lekarz Weterynarii przesyła do Komisji Europejskiej sprawozdania z realizacji programu zgodnie z przepisami obowiązującymi w Unii Europejskiej.

Podstawą zwalczania choroby Aujeszkyego na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, oprócz oceny i monitorowania sytuacji epizootycznej w stadach zarodowych i o pełnym cyklu produkcji, jest wzmożony nadzór nad przemieszczaniem świń między stadami położonymi na terytorium państwa oraz do rzeźni.

Nadzór nad przemieszczaniem zwierząt sprawuje powiatowy lekarz weterynarii. Kontroli przemieszczeń dokonuje się na każdym etapie realizacji programu i co najmniej podczas wydawania decyzji w sprawie nadania stadu jednego ze statusów określonych w programie.

Do stada zarodowego oraz o pełnym cyklu produkcji, które uzyskało status potencjalnie wolnego od wirusa choroby Aujeszkyego lub seronegatywnego, mogą być wprowadzanie świnie pochodzące ze stad o równorzędnym lub wyższym statusie epizootycznym w odniesieniu do choroby Aujeszkyego.

Do tuczarni, która uzyskała status stada seronegatywnego, mogą być wprowadzane jedynie prosięta lub warchlaki ze stad o równorzędnym lub wyższym statusie epizootycznym w odniesieniu do choroby Aujeszkyego.

Do stad zarodowych, stad o pełnym cyklu produkcji oraz tuczarni uznanych za urzędowo wolne od wirusa choroby Aujeszkyego mogą być wprowadzane jedynie świnie pochodzące ze stada o statusie urzędowo wolnym od wirusa choroby Aujeszkyego.

Świnie oraz materiał biologiczny świń wprowadzane do stad położonych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej zaopatruje się w świadectwo zdrowia, które zawiera następujące informacje:

1)   numer świadectwa;

2)   adres, imię i nazwisko lub nazwę nadawcy oraz odbiorcy;

3)   adres i nazwę miejsca pochodzenia i przeznaczenia;

4)   środek transportu i jego numer rejestracyjny;

5)   liczbę zwierząt oraz ich numery identyfikacyjne – w przypadku zwierząt, a w przypadku materiału biologicznego – jego ilość;

6)   status stada pochodzenia w odniesieniu do choroby Aujeszkyego;

7)   status stada przeznaczenia w odniesieniu do choroby Aujeszkyego;

8)   o spełnieniu przez świnie wymagań zdrowotnych określonych w przepisach ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o ochronie zdrowia zwierząt oraz zwalczaniu chorób zakaźnych zwierząt i przepisach wykonawczych wydanych na jej podstawie.

Przed każdym wydaniem świadectwa zdrowia dla świń wprowadzanych do stada położonego na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, powiatowy lekarz weterynarii właściwy dla miejsca pochodzenia zwierząt sprawdza, jaki status ma stado, z którego pochodzą świnie, a także powiadamia powiatowego lekarza weterynarii miejsca przeznaczenia o planowanej wysyłce świń. Powiatowy lekarz weterynarii miejsca przeznaczenia zwierząt sprawdza status stada, do którego zwierzęta będą wprowadzane, oraz przekazuje informację na ten temat powiatowemu lekarzowi weterynarii właściwemu dla miejsca pochodzenia zwierząt. Powiatowy lekarz weterynarii właściwy ze względu na miejsce pochodzenia zwierząt wystawia świadectwo zdrowia w przypadku, gdy status stada przeznaczenia jest równy lub niższy od statusu stada pochodzenia zwierząt.

Zwierzęta ze stad o statusie podejrzanym o zakażenie, w obszarze zapowietrzonym zakażonym, zawieszonym oraz ze stad, w których było prowadzone szczepienie, mogą być kierowane wyłącznie bezpośrednio do uboju w rzeźni. Ubój przebiega pod nadzorem powiatowego lekarza weterynarii właściwego ze względu na miejsce położenia rzeźni. Posiadacz zwierząt informuje powiatowego lekarza weterynarii właściwego dla siedziby stada o planowanym terminie przemieszczenia świń do rzeźni. Organ ten informuje niezwłocznie powiatowego lekarza weterynarii właściwego ze względu na miejsce położenia rzeźni o przemieszczeniu świń do rzeźni.

Środki transportu, którymi jest dokonywany transport świń do rzeźni, powinny być oczyszczone i odkażone bezpośrednio przed i po transporcie. Dopuszcza się przewóz świń bezpośrednio do uboju ze stad podejrzanych o zakażenie, zakażonych, w obszarze zapowietrzonym lub seronegatywnym – szczepionym po drogach publicznych lub prywatnych, z wyłączeniem dróg w gospodarstwie posiadającym stada o statusie potencjalnie wolnym, seronegatywnym lub urzędowo wolnym.

Powiatowy lekarz weterynarii nadzorujący rzeźnię, powiadamia powiatowego lekarza weterynarii właściwego ze względu na siedzibę stada, z którego zostały wyprowadzone świnie, o nadejściu transportu świń do rzeźni.

Przesyłkę świń kierowaną do uboju w rzeźni zaopatruje się w świadectwo zdrowia w kolorze czerwonym, zawierające następujące elementy:

1)   numer świadectwa;

2)   adres, imię i nazwisko lub nazwę nadawcy oraz odbiorcy;

3)   adres i nazwę miejsca pochodzenia i przeznaczenia;

4)   środek transportu i jego numer rejestracyjny;

5)   liczbę oraz numery identyfikacyjne zwierząt;

6)   status stada pochodzenia w odniesieniu do choroby Aujeszkyego;

7)   o spełnieniu przez świnie wymagań zdrowotnych określonych w przepisach ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o ochronie zdrowia zwierząt oraz zwalczaniu chorób zakaźnych zwierząt i przepisach wykonawczych wydanych na jej podstawie.

Opłaty za wystawianie świadectw zdrowia, o których mowa w pkt 3.7.1. i 3.7.2., pobiera się zgodnie z rozporządzeniem Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 15 grudnia 2006 r. w sprawie sposobu ustalania i wysokości opłat za czynności wykonywane przez Inspekcję Weterynaryjną, sposobu i miejsc pobierania tych opłat oraz sposobu przekazywania informacji w tym zakresie Komisji Europejskiej (Dz. U. z 2007 r. Nr 2, poz. 15, z późn. zm.).

Wyznaczonemu lekarzowi weterynarii za wystawienie świadectwa zdrowia przysługuje wynagrodzenie zgodnie z rozporządzeniem Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 2 sierpnia 2004 r. w sprawie warunków i wysokości wynagrodzenia za wykonywanie czynności przez lekarzy weterynarii i inne osoby wyznaczone przez powiatowego lekarza weterynarii.

3.8.  Przemieszczanie świń pomiędzy regionami położonymi na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej

Do regionu uznanego za region wolny od wirusa choroby Aujeszkyego mogą być wprowadzane:

1)   świnie ze stada o statusie urzędowo wolnym od wirusa choroby Aujeszkyego, położonego w regionie wolnym od wirusa choroby Aujeszkyego,

2)   świnie ze stada o statusie urzędowo wolnym od wirusa choroby Aujeszkyego, położonego w regionie prowadzącym program zwalczania choroby Aujeszkyego, z tym że świnie te przed wprowadzaniem do regionu wolnego zostały poddane przynajmniej 2 badaniom serologicznym w kierunku choroby Aujeszkyego i uzyskano ujemny wynik badania. Odstęp między badaniami powinien wynosić przynajmniej 30 dni.

Zasady przemieszczania świń w handlu wewnątrzwspólnotowym pomiędzy państwami członkowskimi Unii Europejskiej odnoszące się do choroby Aujeszkyego reguluje decyzja Komisji 2008/185/WE z 21 lutego 2008 r. w sprawie dodatkowych gwarancji w wewnątrzwspólnotowym handlu trzodą chlewną odnoszących się do choroby Aujeszkyego oraz kryteriów przekazywania informacji o tej chorobie.

Zgodnie z powyższą decyzją, państwami lub regionami Unii Europejskiej urzędowo wolnymi od choroby Aujeszkyego są państwa lub regiony umieszczone na liście w załączniku I do tej decyzji, a państwami lub regionami prowadzącymi oficjalny program zwalczania choroby Aujeszkyego są państwa lub regiony wymienione na liście w załączniku II do tej decyzji.

Do czasu umieszczenia Rzeczypospolitej Polskiej na jednej z wyżej wymienionych list, nie można egzekwować dodatkowych gwarancji w handlu wewnątrzwspólnotowym świniami w odniesieniu do choroby Aujeszkyego.

Na obszar regionów, które uzyskały status urzędowo wolnych od wirusa choroby Aujeszkyego u świń, mogą być wprowadzane wyłącznie świnie spełniające wymagania zawarte w art. 1 i 2 decyzji Komisji decyzji Komisji 2008/185/WE z 21 lutego 2008 r. w sprawie dodatkowych gwarancji w wewnątrzwspólnotowym handlu trzodą chlewną odnoszących się do choroby Aujeszkyego oraz kryteriów przekazywania informacji o tej chorobie.

Na obszar regionów o statusie prowadzących program zwalczania choroby Aujeszkyego u świń mogą być wprowadzane wyłącznie świnie spełniające wymagania zawarte w art. 3 i 4 decyzji Komisji 2008/185/WE z 21 lutego 2008 r. w sprawie dodatkowych gwarancji w wewnątrzwspólnotowym handlu trzodą chlewną odnoszących się do choroby Aujeszkyego oraz kryteriów przekazywania informacji o tej chorobie.

Świnie oraz nasienie i zarodki pozyskiwane od świń będące przedmiotem handlu powinny być zaopatrzone w świadectwo zdrowia, zgodnie ze wzorem określonym w rozporządzeniu Komisji (WE) nr 599/2004 z dnia 30 marca 2004 r. dotyczącym przyjęcia zharmonizowanego wzoru świadectwa i sprawozdania z kontroli związanych z wewnątrzwspólnotowym handlem zwierzętami i produktami pochodzenia zwierzęcego oraz zawierać informacje, o których mowa w art. 7 decyzji Komisji 2008/185/WE.

W województwie lubuskim kontynuuje się program zwalczania choroby Aujeszkyego prowadzony w latach 2006-2007.

Badania i inne czynności wykonane na podstawie rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 22 czerwca 2006 r. w sprawie wprowadzenia programu zwalczania choroby Aujeszkyego u świń na obszarze województwa lubuskiego oraz na podstawie rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 24 sierpnia 2007 r. w sprawie wprowadzenia programu zwalczania choroby Aujeszkyego u świń na obszarze województwa lubuskiego w 2007 r. (Dz. U. Nr 156, poz. 1098) zalicza się na potrzeby realizacji programu.

Stada utrzymują status nadany przez powiatowego lekarza weterynarii, w drodze decyzji wydanej na podstawie wyżej wymienionych rozporządzeń Rady Ministrów.

W przypadku gdy w tuczarni przeprowadzono drugie pobieranie próbek i uzyskano ujemny wynik badania, na podstawie przepisów rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 24 sierpnia 2007 r. w sprawie wprowadzenia programu zwalczania choroby Aujeszkyego u świń na obszarze województwa lubuskiego w 2007 r., tuczarni tej powiatowy lekarz weterynarii nadaje, w drodze decyzji, status stada urzędowo wolnego od wirusa choroby Aujeszkyego.

Czas trwania programu: 2008 – 2013

Pierwszy rok: 2008                         Ostatni rok: 2013

[x] Kontrola                               [x] Zwalczanie

[x] Badanie                                [x] Badanie

[x] Ubój zwierząt chorych                  [x] Ubój zwierząt chorych

[ ] Zabijanie zwierząt chorych             [ ] Zabijanie zwierząt chorych

[x] Szczepienia                            [x] Rozszerzony ubój lub zabijanie

[ ] Leczenie                               [ ] Usuwanie produktów

[ ] Usuwanie produktów

[x] Monitorowanie lub nadzór

[x] Inne środki: świadectwa zdrowia towarzyszące przemieszczaniu świń na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

Zgodnie z art. 57 ust. 8 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o ochronie zdrowia zwierząt oraz zwalczaniu chorób zakaźnych zwierząt, organ szczebla centralnego – Główny Lekarz Weterynarii nadzoruje realizację programu zwalczania chorób zakaźnych zwierząt, a ponieważ jest on współfinansowany ze środków Unii Europejskiej, informuje Komisję Europejską o postępach w jego realizacji zgodnie z przepisami obowiązującymi w Unii Europejskiej.

Laboratoriami właściwymi do wykonywania badań w kierunku choroby Aujeszkyego u świń w ramach programu są Zakłady Higieny Weterynaryjnej oraz wyznaczone laboratoria położone na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej wykonujące badania w kierunku choroby Aujeszkyego. Laboratoria prowadzą okresowe testy porównawcze w porozumieniu z Zakładem Chorób Świń PIWet – PIB w Puławach.

Rozporządzenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 21 października 2004 r. w sprawie wykazu laboratoriów referencyjnych właściwych dla poszczególnych rodzajów i kierunków badań (Dz. U. Nr 251, poz. 2513) wyznaczyło jako Krajowe Laboratorium Referencyjne dla choroby Aujeszkyego – Zakład Chorób Świń PIWet – PIB w Puławach. Laboratorium referencyjne jest odpowiedzialne za kontrolę jakości testów ELISA przed dopuszczeniem ich do stosowania oraz za produkcję i standaryzację krajowych surowic referencyjnych zgodnie ze wspólnotową surowicą referencyjną (załącznik III) do decyzji Komisji 2006/911/WE z dnia 5 grudnia 2006 r. zmieniającej dyrektywy Rady 64/432/EWG, 90/539/EWG, 92/35/EWG, 92/119/EWG, 93/53/EWG, 95/70/WE, 2000/75/WE, 2001/89/WE, 2002/60/WE oraz decyzję 2001/618/WE w odniesieniu do krajowych laboratoriów referencyjnych i instytutów państwowych.

Program zwalczania choroby Aujeszkyego u świń będzie realizowany na całym terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Programem zostaną objęte następujące województwa:

1)   dolnośląskie;

2)   kujawsko – pomorskie;

3)   lubuskie;

4)   lubelskie;

5)   łódzkie;

6)   małopolskie;

7)   mazowieckie;

8)   opolskie;

9)   podkarpackie;

10)  podlaskie;

11)  pomorskie;

12)  śląskie;

13)  świętokrzyskie;

14)  warmińsko – mazurskie;

15)  wielkopolskie;

16)  zachodniopomorskie.

Uwalniane od choroby Aujeszkyego będą regiony położone na obszarze poszczególnych województw.

Mapa 1. Podział administracyjny terytorium Rzeczypospolitej Polskiej na województwa

4.4.1. Akty prawne stanowiące podstawę do rejestracji stad – gospodarstw

Stada – gospodarstwa w Rzeczypospolitej Polskiej, gdzie są utrzymywane zwierzęta gospodarskie, są zarejestrowane w Centralnej Bazie Danych Systemu Identyfikacji i Rejestracji Zwierząt prowadzonym przez Agencję Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa, zgodnie z poniższymi przepisami:

1)   ustawą z dnia 18 grudnia 2003 r. o krajowym systemie ewidencji producentów, ewidencji gospodarstw rolnych oraz ewidencji wniosków o przyznanie płatności (Dz. U. z 2004 r. Nr 10, poz. 76, z późn. zm.);

2)   ustawą z dnia 2 kwietnia 2004 r. o systemie identyfikacji i rejestracji zwierząt (Dz. U. Nr 91, poz. 872, z późn. zm.)

3)   ustawą z dnia 11 marca 2004r. o ochronie zdrowia zwierząt oraz zwalczaniu chorób zakaźnych zwierząt;

4)   rozporządzeniem Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 11 lipca 2007 r. w sprawie rejestru podmiotów prowadzących działalność nadzorowaną (Dz. U. z 2007 r. Nr 134, poz. 946).

1)   ustawa z dnia 2 kwietnia 2004 r. o systemie identyfikacji i rejestracji zwierząt.

2)   rozporządzenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 2 listopada 2007 r. w sprawie sposobu oznakowania bydła, owiec i kóz oraz świń, określenia wzorów znaków identyfikacyjnych oraz wymagań i warunków technicznych kolczyków dla zwierząt gospodarskich (Dz. U. Nr 220, poz. 1635).

Oznakowania świń w Rzeczypospolitej Polskiej dokonuje się poprzez założenie kolczyka na lewą małżowinę uszną zwierzęcia lub wytatuowanie w obu małżowinach usznych albo na grzbiecie zwierzęcia numeru siedziby stada nadanego przez Agencję Rejestracji i Modernizacji Rolnictwa.

1)   ustawa z dnia 11 marca 2004r. o ochronie zdrowia zwierząt oraz zwalczaniu chorób zakaźnych zwierząt.

Akty prawne:

1)   ustawa z dnia 11 marca 2004r. o ochronie zdrowia zwierząt oraz zwalczaniu chorób zakaźnych zwierząt.

4.4.5.  Akt prawny stanowiący podstawę różnicowania statusu stad – niniejsze rozporządzenie Rady Ministrów w sprawie wprowadzenia programu zwalczania choroby Aujeszkyego u świń.

Akty prawne:

1)   projektowane rozporządzenie Rady Ministrów w sprawie wprowadzenia programu zwalczania choroby Aujeszkyego u świń;

2)   decyzja Komisji 2008/185/WE z 21 lutego 2008 r. w sprawie dodatkowych gwarancji w wewnątrzwspólnotowym handlu trzodą chlewną odnoszących się do choroby Aujeszkyego oraz kryteriów przekazywania informacji o tej chorobie.

4.4.7.  Akt prawny stanowiący podstawę do przeprowadzenia kontroli – projektowane rozporządzenie Rady Ministrów w sprawie wprowadzenia programu zwalczania choroby Aujeszkyego u świń.

4.4.8.  Akt prawny stanowiący podstawę do uzyskania odszkodowań za ubite świnie – ustawa z dnia 11 marca 2004 r. o ochronie zdrowia zwierząt oraz zwalczaniu chorób zakaźnych zwierząt.

Do wyliczenia szacunkowych kosztów programu przyjęto, że odsetek stad zakażonych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, określony na podstawie pierwszego pobierania próbek, może wahać się od 1 do 25.

Szacunkowe zestawienie kosztów programu przy założeniu, że odsetek stad zakażonych wyniesie 1 i 25 przedstawiają tabele nr 18 i 19.

Tabela 18. Szacunkowe zestawienie kosztów programu przy założeniu, że odsetek stad zakażonych wyniesie 1. Wszystkie wartości są podane bez VAT.

^(*) Są to szacunkowe koszty, które zostaną dostosowane do wielkości wydatków przewidzianych na zwalczanie chorób zakaźnych zwierząt w ustawie budżetowej na rok 2008.

^(**) Koszt szacunkowy. Zgodnie z rozporządzeniem Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 2 sierpnia 2004 r. w sprawie warunków i wysokości wynagrodzenia za wykonywanie czynności przez lekarzy weterynarii i inne osoby wyznaczone przez powiatowego lekarza weterynarii, wynagrodzenie za pobranie krwi do badań wynosi:

–   15,00 zł za pierwszą sztukę w stadzie,

–   4,50 zł za każde zwierzę od 2 do 5 sztuk w stadzie,

–   3,40 zł za każde następne zwierzę w stadzie powyżej 5 sztuk.

^(***) Do określenia kosztu jednostkowego przyjęto, że średnia masa ciała świni wynosi około 100 kg, a cena za 1 kg żywca wieprzowego – 4 zł. Do określenia wysokości odszkodowania za świnie padłe w wyniku przeprowadzania zabiegów nakazanych przez organy Inspekcji Weterynaryjnej stosuje się przepisy rozdziału 8 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o ochronie zdrowia zwierząt oraz zwalczaniu chorób zakaźnych zwierząt, a w szczególności art. 49 ust. 3 i 4 tej ustawy;

^(****) Do określenia kosztu jednostkowego przyjęto, że średnia masa ciała świni wynosi około 100 kg, a cena unieszkodliwiania 1 kg zwłok zwierzęcych wraz z dowozem do zakładu przetwórczego – 0,60 zł;

^(*****) Koszt dotyczy czyszczenia i odkażania stad (budynków) uznanych za zakażone na podstawie wyników pierwszego i drugiego pobierania próbek przy założeniu, że w zależności od województwa średni koszt czyszczenia i odkażania siedziby stada o obsadzie do 100 świń wyniesie 60 – 100 zł, a o obsadzie powyżej 100 świń – 300 – 400 zł.

Tabela 19. Szacunkowe zestawienie kosztów programu przy założeniu, że odsetek stad zakażonych wyniesie 25. Wszystkie wartości są podane bez VAT.

^(*) Są to szacunkowe koszty, które zostaną dostosowane do wielkości wydatków przewidzianych na zwalczanie chorób zakaźnych zwierząt w ustawie budżetowej na rok 2008.

(**)    Koszt szacunkowy. Zgodnie z rozporządzeniem Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 2 sierpnia 2004 r. w sprawie warunków i wysokości wynagrodzenia za wykonywanie czynności przez lekarzy weterynarii i inne osoby wyznaczone przez powiatowego lekarza weterynarii, wynagrodzenie za pobranie krwi do badań wynosi:

–   15,00 zł za pierwszą sztukę w stadzie,

–   4,50 zł za każde zwierzę od 2 do 5 sztuk w stadzie,

–   3,40 zł za każde następne zwierzę w stadzie powyżej 5 sztuk.

(***)   Do określenia kosztu jednostkowego przyjęto, że średnia masa ciała świni wynosi około 100 kg, a cena za 1 kg żywca wieprzowego – 4 zł. Do określenia wysokości odszkodowania za świnie padłe w wyniku przeprowadzania zabiegów nakazanych przez organy Inspekcji Weterynaryjnej stosuje się przepisy rozdziału 8 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o ochronie zdrowia zwierząt oraz zwalczaniu chorób zakaźnych zwierząt, a w szczególności art. 49 ust. 3 i 4 tej ustawy;

(****)  Do określenia kosztu jednostkowego przyjęto, że średnia masa ciała świni wynosi około 100 kg, a cena unieszkodliwiania 1 kg zwłok zwierzęcych wraz z dowozem do zakładu przetwórczego – 0,60 zł;

(*****)  Koszt dotyczy czyszczenia i odkażania stad (budynków) uznanych za zakażone na podstawie wyników pierwszego i drugiego pobierania próbek przy założeniu, że w zależności od województwa średni koszt czyszczenia i odkażania siedziby stada o obsadzie do 100 świń wyniesie 60 – 100 zł, a o obsadzie powyżej 100 świń – 300 – 400 zł.

Całkowity szacunkowy koszt realizacji programu w latach następnych przedstawia tabela nr 14.

Tabela 14. Całkowity szacunkowy koszt realizacji programu w latach następnych.

Głównym celem wprowadzenia programu zwalczania choroby Aujeszkyego u świń jest uwolnienie terytorium Rzeczypospolitej Polskiej od tej choroby. W dniu zakończenia programu wszystkie województwa zostaną uznane za urzędowo wolne od wirusa choroby Aujeszkyego u świń.

Realizacja programu w konsekwencji ma umożliwić swobodny handel świniami z państwami, które są wolne od choroby Aujeszkyego lub w których jest realizowany program zwalczania tej choroby. Zgodnie z decyzją Komisji 2008/185/WE państwa, które nie są wolne od choroby Aujeszkyego lub które nie prowadzą programu zwalczania choroby, mają zakaz handlu świniami z państwami członkowskimi Unii Europejskiej lub ich regionami, które spełniają powyższe warunki.

Rozpoczęcie realizacji programu będzie miało wpływ na rynek pracy, na konkurencyjność wewnętrzną i zewnętrzną gospodarki oraz sytuację i rozwój regionów, gdyż doprowadzi do poprawy sytuacji epizootycznej populacji świń na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.